Infocentrum Rokytnice v Orlických horách
Infocentrum Rokytnice v Orlických horách

Historia fortyfikacji Gór Orlickich

 Historia fortyfikacji Gór Orlickich

 

Obszar Gór Orlickich posiadał bardzo duże znaczenie przy obronie granicy państwowej z ówczesnymi Niemcami, które sąsiadowały z ówczesną Czechosłowacją aż do terytorium Bohumína. Tutaj, blisko granicy przebiegały drogi oraz koleje łączące Morawy ze Słowacją. Nasza ówczesna armia zdawała sobie sprawę ze strategicznego znaczenia tego połączenia i dlatego Góry Orlickie zostały zakwalifikowane do I etapu budowy fortyfikacji granic.

Odcinek ten należał do rejonu II Korpusu Wojskowego i do 35 Obwodu Granicznego. Teren miał zostać ufortyfikowany lekkimi obiektami wzór 36 i 37, linią samodzielnych schronów dla piechoty a na szczególnie eksponowanych miejscach miał zostać umocniony twierdzami artyleryjskimi. Budowę fortyfikacji na danym terenie przejęło Dowództwo Grupowe Saperów (ŽSV - Ženijní skupinová velitelství) w Králíkách, Rokytnici v O.h i w Náchodě. Fortyfikowane odcinki zostały następnie podzielone na pododcinki, których budową powierzano poszczególnym bardzo zaufanym firmom.

Już 29.05.1936 roku została zlecona budowa trzech pododcinków lekkiego umocnienia wzór 36. Odcinek I.a Bartošovice v Orlických horách, I.b Neratov i I.c Velká Deštná. Łącznie powstało tutaj 40 obiektów, które były budowane w bezpośredniej bliskości granicy państwowej. Do linii obrony należy zaliczyć także większość obiektów z odcinka I.d Náchod, które znajdowały się niedaleko Olešnice v Orlických horách, a następnie biegły w kierunku Náchodu. Obiekty te miały jednak swoje słabe strony, ich otwory strzelnicze były skierowane bezpośrednio ku granicy państwowej a w przypadku ataku poszczególne obiekty nie były w stanie ze sobą współpracować. Miały je obsadzić przede wszystkim jednostki Wojsk Ochrony Pogranicza (SOS - Stráž obrany státu), złożone z żandarmów i wojska.

W 1937 roku Dyrekcja Robót Fortyfikacyjnych ( ŘOP - Ředitelství opevňovacích prací) wprowadziła ulepszony obiekt typu 37, w którym zostały wyeliminowane wspomniane wyżej niedoskonałości. Linia tych obiektów była już usytuowana za główną linią obrony ciężkich schronów dla piechoty, przede wszystkim z tego powodu, że broń w którą były wyposażone obiekty nie była w tamtym czasie w stanie zatrzymać nowoczesnego sprzętu pancernego wroga. Broń ta była przeznaczona przede wszystkim do walki z piechotą. Obiekty były budowane znowu w poszczególnych odcinkach w okresie od wiosny 1937 roku. Były to odcinki - A. Mladkov, B. Rokytnice v O.h, C. Jelenka, X. Sedloňov, D1a. Olešnice, D1b. Nový Hrádek. Łącznie zostało wybetonowanych na tych odcinkach 362 obiektów, co stanowiło większość liczby obiektów planowanych do wybudowania w tym rejonie. Obiekty te były bardziej odporne na ostrzał artyleryjski, ich otwory strzelnicze były już skierowane wzdłuż granicy państwowej, a nie w jej kierunku, co w znaczący sposób zwiększało ich opór bojowy, a każdy z obiektów był w stanie ochraniać swoich sąsiadów. Pomiędzy obiektami powstawał także system przeszkód przeciwpiechotnych z drutu kolczastego i stalowych kołków, który miał na celu zwolnić tempo wroga. Na odcinkach leśnych, pomiędzy obiektami, powstawały tzw. przecinki strzeleckie, znowu zabezpieczone drutem kolczastym nawiniętym na specjalne kołki. Załogę ubezpieczały już regularne jednostki wojskowe i rezerwiści, którzy zostali powołani w ramach mobilizacji. Takie obiekty można najczęściej spotkać w czasie spacerów po Górach Orlickich.

Ciężki system fortyfikacyjny miał być podstawą obrony Gór Orlickich i jego budowę rozpoczęto już od lata 1936 roku. Każdy z odcinków posiadał około 10 obiektów, chociaż ich budowa była o wiele bardziej skomplikowana, niż w przypadku lekkich obiektów. Do jesieni 1938 roku udało się dokończyć jedynie linię od Suchého vrchu nad Boříkovicemi, do Komářího vrchu nad Říčkami. Były to odcinki - twierdza Bouda, Mladkov, twierdza Adam, Jedlina, Zaječiny, Kunvald, twierdza Hanička, Říčky. Odcinek od Komářího vrchu do Sedloňovu został zaplanowany do budowy dopiero w 1939 roku, a potem następowały odcinki Sedloňov, twierdza Skutina, Borová. Jedynie na rokytnickim odcinku, który zaczynał się niedaleko Zemské brány i kończył się niedaleko Komářího vrchu, zostało dokończonych 34 samodzielnych schronów dla piechoty i 6 obiektów artyleryjskich twierdzy Hanička. Schrony dla piechoty były absolutnie samowystarczalne w swojej okolicy. Zostały wybudowane w większości jako dwupiętrowe z własną studnią pitnej wody, agregatem na ropę do produkcji energii elektrycznej oraz urządzeniami do filtrowania i czerpania powietrza. Schrony były uzbrojone w lekkie i ciężkie karabiny maszynowe i w niezwykle wydajne działa vz. 36, które by sobie całkiem spokojnie poradziły z jakimkolwiek ówczesnym niemieckim wozem opancerzonym. W terenie byłyby także wykorzystywane 9 cm miotacze min. Każdy z obiektów potrafił zapewnić obronę swoich sąsiadów i tym razem także swoje własne przedpole z dzwonów pancernych. Załoga tych obiektów składała się ze specjalnych jednostek Pułku Pogranicza a także z żołnierzy specjalnie wyćwiczonych do walki w fortyfikacjach. Wschodni region Gór Orlickich miał być broniony przez 19. Pułk Pogranicza z dowództwem w Žamberku, zachodni region przez 18. Pułk Pogranicza z dowództwem w Novém Městě n. M. Nie wolno wchodzić do opuszczonych obiektów fortyfikacyjnych i tych, które nie są zabezpieczone, grozi bowiem niebezpieczeństwo zranienia!

Twierdze artyleryjskie miały tworzyć filary obrony oraz miały umożliwić załodze walkę w stanie oblężenia nawet przez kilka miesięcy. Przegląd terenu, przeprowadzony przez urzędy wojskowe, odbył się w kwietniu 1936 roku. Powierzchniowe obiekty twierdz artyleryjskich miały zostać w podziemiach połączone ze sobą setkami metrów korytarzy i pomieszczeń, w których miała być magazynowana amunicja, prowiant i inne zapasy. Można u nas zwiedzić twierdzę Bouda u Suchého vrchu, zachowaną w stanie z roku 1938, której budowa zaczęła się 1.10.1936 r. oraz twierdzę Hanička u Rokytnice v O.h, której budowa zaczęła się 14.09.1936 r. Hanička została później w części przebudowana na nowoczesne stanowisko bojowe Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Twierdzę Skutina blisko Olešnice v Orlických horách rozpoczęto budować dopiero 18.11 1937 r. a w 1938 roku obiekt jeszcze nie został ukończony. Każda z tych twierdz jest z pewnością dużą atrakcją dla turystów, jednak Hanička jest o tyle ciekawsza, że została wybudowana aż po anulowaniu pierwotnie planowanej twierdzy Bartošovice. Twierdza Bartošovice była zaplanowana na terenie koty 665, dzisiaj Zadní vrch nad Bartošovicami i miała się składać z dwóch schronów dla piechoty, obrotowej wieży działowej, z wieży działowej z miotaczem min oraz z obiektu wejściowego. Projekt nigdy nie został zrealizowany. Twierdza artyleryjska Hanička, która zastąpiła tą niezrealizowaną, posiadała trzy schrony dla piechoty, obrotową wieżę działową, schron artyleryjski oraz schron wejściowy. W ekspozycji twierdzy Hanička można się zapoznać z historią roku 1938 i z bezsensowną przebudową na nowoczesne stanowisko bojowe Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Można tutaj także zobaczyć oryginalne dzwony pancerne i otwory strzelnicze, współczesny sprzęt technologiczny stanowiska bojowego, liczne eksponaty sprzętu wojennego, pochodzącego z arsenału powojennej Armii Czechosłowacji i modele techniki bojowej, które były wykorzystywane przez Armię Czechosłowacką i Niemiecką w okresie przed II wojną światową.

Zapraszamy do odwiedzenia naszych twierdz artyleryjskich, schronów dla piechoty lub obiektów lekkiego umocnienia przekształconych na muzeum. Warto zapoznać się także z tym fragmentem historii Gór Orlickich.
 

Wycjeczki w okolice

Odwiedzający

Odwiedzający:

ONLINE:1
DZISIAJ:73
TYDZIEŃ:635
RAZEM:470100

Imieniny

Svátek má Aniela, Antoni, Jan

Zítra má svátek Cyryl, Ostap

Sponzoři